කොලෙස්ටරෝල් යනු අපේ ශරීරයේ සෛල නිසි ලෙස ක්‍රියාත්මක වීමට අත්‍යවශ්‍ය වන මේදමය ද්‍රව්‍යයකි. අපේ ශරීරයට අවශ්‍ය කොලෙස්ටරෝල් ප්‍රමාණයෙන් වැඩි කොටසක් අක්මාව මගින් නිපදවන අතර, ඉතිරිය අප ගන්නා ආහාර මගින් ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, රුධිරයේ කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම ඉහළ යාම (විශේෂයෙන් “නරක” කොලෙස්ටරෝල්-LDL) හෘද රෝග සහ ආඝාතය වැනි බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලු වලට හේතු විය හැකි නිහඬ අවදානමකි.
෴ කොලෙස්ටරෝල් වැඩිවීමේ රෝග ලක්ෂණ නැති තරම්! ෴
අධික රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව වැනි රෝග මෙන් නොව, කොලෙස්ටරෝල් වැඩි වූ විට සාමාන්‍යයෙන් පැහැදිලි රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් නොකරයි. බොහෝ දෙනෙක් තමන්ට කොලෙස්ටරෝල් තිබෙන බව දැනගන්නේ රුධිර පරීක්ෂණයක් මගින් පමණි. කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම ඉතා ඉහළ ගොස් ධමනි අවහිර වීමට පටන් ගත් විට පමණක්, පහත දැක්වෙන ආකාරයේ සංකූලතා ඇති විය හැක:
• හෘදයාබාධ හෝ ආඝාතය: මෙය කොලෙස්ටරෝල් වැඩිවීමේ වඩාත්ම බරපතල ප්‍රතිඵලය වන අතර, බොහෝ විට රෝගය හඳුනාගන්නා අවස්ථාව ද මෙය විය හැක.
• පපුවේ වේදනාව (Angina): හදවතට රුධිර සැපයුම සීමා වීම නිසා ඇති වේ.
• ඇස් වටා හෝ සමේ ඇතිවන මේද තැන්පතු (Xanthomas): ඉතා කලාතුරකින් දැකිය හැකි වුවද, අධික කොලෙස්ටරෝල් ඇති බවට මෙය ඉඟියක් විය හැක.
෴ කොලෙස්ටරෝල් තත්වය දැනගන්නේ කෙසේද? (නිවැරදිම ක්‍රමය) ෴
ඔබට කොලෙස්ටරෝල් තිබේදැයි නිශ්චිතවම දැන ගැනීමට ඇති එකම විශ්වාසදායක ක්‍රමය වන්නේ Lipid Profile (ලිපිඩ පැතිකඩ) ලෙස හඳුන්වන රුධිර පරීක්ෂණය කිරීමයි.
෴ පරීක්ෂණය සිදු කරන ආකාරය ෴
1. නිරාහාරව සිටීම: සාමාන්‍යයෙන්, මෙම පරීක්ෂණය සඳහා රුධිර සාම්පලයක් ගැනීමට පෙර පැය 9 සිට 12 දක්වා කාලයක් ආහාර ගැනීමෙන් හා ජලය හැර වෙනත් පාන වර්ග පානය කිරීමෙන් වැළකී සිටිය යුතුය. (වෛද්‍යවරයාගේ උපදෙස් අනුව මෙය වෙනස් විය හැක.)
2. පරීක්ෂණයේ අඩංගු දේ: මෙම පරීක්ෂණය මගින් ප්‍රධාන වශයෙන් පහත සඳහන් මට්ටම් මැන බලයි:
o සම්පූර්ණ කොලෙස්ටරෝල් (Total Cholesterol): රුධිරයේ ඇති මුළු කොලෙස්ටරෝල් ප්‍රමාණය.
o LDL (අඩු ඝනත්ව ලිපෝප්‍රෝටීන්) – “නරක” කොලෙස්ටරෝල්: මෙමගින් ධමනි තුළ මේදය තැන්පත් වී අවහිරතා ඇති කරයි.
o HDL (අධි ඝනත්ව ලිපෝප්‍රෝටීන්) – “හොඳ” කොලෙස්ටරෝල්: මෙය අතිරික්ත කොලෙස්ටරෝල් ඉවත් කර අක්මාවට ගෙන යාමට උපකාරී වේ.
o ට්‍රයිග්ලිසරයිඩ (Triglycerides): රුධිරයේ ඇති තවත් මේද වර්ගයකි.
෴ කවුද පරීක්ෂා කළ යුත්තේ? ෴
වයස අවුරුදු 20 ඉක්මවූ සෑම වැඩිහිටියෙකුම පාහේ වරින් වර කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම පරීක්ෂා කර ගැනීම වැදගත්ය. ඔබට පහත සඳහන් අවදානම් සාධක ඇත්නම්, ඔබ අනිවාර්යයෙන්ම පරීක්ෂා කර ගත යුතුය:
• අධික බර හෝ ස්ථූලතාවය
• සෞඛ්‍ය සම්පන්න නොවන ආහාර රටාව (විශේෂයෙන් තෙල් අධික හා ක්ෂණික ආහාර)
• ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් අඩු වීම
• දුම්පානය
• පවුලේ සාමාජිකයන්ට හෘද රෝග හෝ අධික කොලෙස්ටරෝල් තිබීම
• දියවැඩියාව හෝ අධික රුධිර පීඩනය තිබීම
෴ ඔබගේ මට්ටම් නිවැරදිව තේරුම් ගැනීම ෴
ඔබගේ පරීක්ෂණ වාර්තාව ලැබුණු පසු, එහි සඳහන් අගයන් පිළිබඳව වෛද්‍යවරයකු සමඟ සාකච්ඡා කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. සාමාන්‍යයෙන්, LDL මට්ටම අඩු වන තරමට වඩා හොඳ වන අතර, HDL මට්ටම ඉහළ වන තරමට වඩා හොඳ වේ. වෛද්‍යවරයා ඔබගේ සමස්ත සෞඛ්‍ය තත්වය සහ අවදානම් සාධක සලකා බලා වඩාත් සුදුසු ඉලක්කගත මට්ටම් නිර්දේශ කරනු ඇත.
෴ අවසාන වශයෙන්, ෴
කොලෙස්ටරෝල් යනු නිහඬ ඝාතකයෙක් විය හැකි බැවින්, රෝග ලක්ෂණ නොමැති වුවද වරින් වර රුධිර පරීක්ෂණයක් මගින් ඔබේ තත්ත්වය දැනගැනීම ඔබේ හෘද සෞඛ්‍යය රැක ගැනීමට ගත හැකි වැදගත්ම පියවරකි. නිරෝගී ජීවන රටාවක් අනුගමනය කිරීම සහ වෛද්‍ය උපදෙස් පිළිපැදීමෙන් ඔබට කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම පාලනය කර ගත හැකිය.